Pieter Pander geboren in 1962 te Drachten is de jongste zoon uit een gezin van veertien kinderen. Als kind tekende hij al veel en besloot na de middelbare school in deze richting verder te gaan. In 1982 begon hij op de kunstacademie Minerva in Groningen, daar kreeg hij onder andere les van Jouke Wouda en Matthijs Röling. Pieter Pander woont en werkt tegenwoordig in het historische centrum van Franeker.

Hij werkt in de figuratieve traditie, maar zijn toets is in tegenstelling tot vele van zijn collega’s vlot en schetsmatig. Slechts delen in de voorstelling worden uitgewerkt waardoor ze nadrukkelijker naar voren komen, vaak zijn dat de ogen van mens en dier. De ondergrond van het schilderij is geprepareerd grof linnen dat grijs van kleur is, zodat hij zowel de lichte als de donkere kant uit kan. Met een natte spons brengt hij vervolgens in acryl een basis aan. De laatste tijd maakt hij de ondergrond onregelmatig door het gebruik van een brander waarmee hij de natte verf snel droogt, maar waardoor ook delen afbladderen. Als hij begint te schilderen heeft hij een bepaald idee dat hij met een schilderskwast op het doek zet. Daarna schildert hij bij voorkeur nat in nat, zodat hij lang kan doorwerken als hij inspiratie heeft. Pander schildert snel en gemakkelijk. Hij gebruikt een beperkt palet aan kleuren: vooral bruinen, blauwen, grijzen en witten. Dat zijn de kleuren die bij hem passen en waarmee hij intimiteit en gevoel kan overbrengen. Het eigen kleurgebruik, maar ook de sterke lichtdonker werking typeert Panders werk en verraadt de invloed van zijn leermeester Matthijs Röling. De tegenstelling tussen de grove en fijn uitgewerkte delen op het doek schept een spanning, zodat het werk van veraf en dichtbij de moeite waard blijft.

De thema’s die Pander schildert variëren sterk, afhankelijk van waar zijn belangstelling op dat moment naar uitgaat. Dat kunnen beelden op de televisie zijn, het Friese landschap, de boerderij van zijn zwager of zijn hond die gewond raakt. Hij houdt er niet van zich op één onderwerp te moeten toeleggen.

Pieter Pander is vooral bekend als schilder van portretten van mens en dier; koeien, geiten, paarden, honden en andere dieren. Wat het meest opvalt aan de portretten van Pieter Pander is dat de geportretteerden zo vanzelf sprekend zijn neergezet. Oude mensen en kinderen zijn vaak het onderwerp in Panders portretten. Zij worden afgebeeld in geheel eigen, natuurlijke poses, die de vanzelfsprekendheid van hun aanwezigheid op het doek bepalen. In het thema herkennen we het leven en de dood, maar desondanks tonen zijn portretten het respect van de schilder voor de geposeerde.
Evenals zijn mensen behandelt hij de dieren met respect en hij tracht dat gevoel ook bij ons over te brengen. Het zijn de dieren uit onze cultuur, vanzelfsprekend aanwezig, maar daarom niet minder waardevol. Hij verbeeldt hun kwetsbaarheid, hun angst, parmantigheid of hun vertrouwen in de mensheid. Door een ongebruikelijk standpunt te kiezen zonder het perspectief geweld aan te doen, schept hij een zekere vervreemding, waardoor we opeens het dier met nieuwe ogen gaan bekijken. ‘Ieder beest heeft zijn eigen ‘portret’, een eigen manier van kijken en doen’, meent hij. In zijn respect voor dieren en de manier waarop hij hen verbeeldt, toont Pander zijn bewondering voor de schilder Jan Mankes.